بطال
در لغت تازی به معنای پهلوان و دلاور بوده و بطالنامه حماسهای در
ذکر دلاوریهای مجاهد پهلوان و صاحب نام ترکان و ترکمانان است که بنا
بر حدسی از روی دفتر اخبار ابومخنف لوط بن یحیی پرداخته شده و بعدها
شاخ و برگ یافته است؛ وی در نزد تاریخ ّ نگاران، با نسب ابومحمد عبدالله
بن ابوالحسین انطاکی، مشهور به سید بطال غازی نام آشنا و محل توجه
بوده است. بطالنامه از دیرباز در سه فرهنگ تازی، ترک و فارسی شهرت
داشته؛ ولی تا امروز در ایران معرفی نشده بود.
روایت حاضر بر اساس نسخهای از برگردان ترکی به فارسی روان بطالنامه
در تاجیکستان ترتیب داده شده است. هر چند مضمون غالب این حماسهی
ترکی شرح نزاع و رویارویی جهادگران مسلمان و مسیحی است؛ اما بیتأثیر
از فرهنگ، تاریخ و ادب ایران نیز نبوده زیرا که راویان خیالپرداز و
شیرینسخن برای او جدالی هم با بابک خرمدین دستوپا کردهاند، ازین
گذشته داستانپردازان ترک برای پرورش و گرمی بازار بطالنامه و رویدادها
و کردارهای شخصیت تاریخی سید بطال در جهان اسام، کارنامهی احوال
رستم ایرانی را در نظر گرفتهاند. بر این اساس، سید بطال گاه در میان
آدمیان عیاری و پهلوانی میکند و گاهی نیز در جزایر و دریاها سرگردان
شده و گذری فرازمینی در عوالم جادوان، دیوان و پریان دارد
ورود / عضویت
دیدگاه شما
نظرات کاربران ( 0 نظر)