فرانکلین نمی‌تواند در امر کتب درسی مداخله کند؟

یکی از خادمان علم و فرهنگ، دکتر محمود صناعی بود. او علاوه بر شاعری و کار ترجمه، در روان‌شناسی و مباحث تربیتی، نظریه‌پرداز بود. صناعی زندگی پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشت و از آن جمله افرادی بود که عرض زندگی‌اش وسیع بود. گفته شده مدتی پس از اینکه در کار او در دانشگاه کارشکنی و اختلال ایجاد کردند، دختر زیگموند فروید (یعنی آنا فروید) از او دعوت کرد تا در مؤسسۀ فروید در جایگاه مشاور، فعالیت کند. 
دکتر محمود صناعی با فرانکلین و همایون صنعتی‌زاده هم رفاقت داشت و هم همکاری. در ادامه، یکی از نامه‌های او به همایون صنعتی‌زاده را مشاهده می‌کنید که متن ِ آن، نشان از نگرانی و علاقه او به انتشار فرانکلین دارد.
 

خیابان ملک _ باغ صبا
تهران
جمعه 14 خرداد 1338
همایون عزیز  اگر اتفاقاً موفق نشدم فردا در فرودگاه حضوراً خداحافظی کنم این نامه را به عنوان خداحافظی بپذیر. در آخرین ملاقاتی که داشتیم یک نکته بود که می‌خواستم طرح کنم ولی فراموش کردم. چند روز پیش در وزارت فرهنگ پیش آقای دکتر فاطمی، آقائی به اسم کیائی را ملاقات کردم. ایشان مطلبی گفتند که برای من تازگی داشت. اول اینکه کمپانی [...] کتاب‌های درسی ایران را به عهده بگیرد و دوم اینکه مؤسسۀ فرانکلین به موجب اساسنامه، نمی‌تواند در امر کتب درسی مداخله کند و باید فقط به ترجمۀ کتب امریکایی به فارسی بپردازد. من چون از اساسنامه فرانکلین بی‌اطلاعم البته چیزی نگفتم ولی علاقه دارم این موضوع روشن شود. شاید بتوانی چند کلمه توضیح در این موضوع برای من بنویسی و به آدرس نیویورک بفرستی.
با اخلاص و ارادت 
محمود صناعی

با گشایش موزۀ و مرکز اسناد انتشارات علمی و فرهنگی شما با اسناد بیشتری از این دست و یادگاری‌های متنوعی از بزرگان تألیف و ترجمۀ ایران مواجه خواهید بود.

نویسنده: مصطفی فرهنگی