به گزارش روابط عمومی انتشارات علمی و فرهنگی کتاب فن و هنر عکاسی نوشته هادی شفائیه و با ویراستاری زندهیاد کریم امامی برای هفدهمین بار تجدید چاپ و روانۀ بازار شده است.
در صفحات ابتدایی کتاب نقل قولی از موهولی ناگی (مجسمهساز، نقاش و عکاس مجارستانی 1946-1895) با فونت درشت نوشته شده که نگاه و توجه مخاطب را به خود جلب میکند:
«بیسواد زمان آینده کسی خواهد بود که عکاسی نداند».
به نظر میرسد اکنون آن آیندهای است که موهولی ناگی گفته بود. ما در زمانهای زندگی میکنیم که دنیا تحت سیطرۀ تصاویر است؛ از رسانههای بزرگ و عمومی بگیرید تا شبکههای اجتماعی مثل اینستاگرام که اساس آن بر تصویر است. اکنون هر کس که گوشی همراه هوشمند دارد به صورت بالقوه یک عکاس هم هست. ما روزانه تصاویر زیادی را ثبت میکنیم و در حافظههای گوشی و رایانه ذخیره میکنیم؛ بدون آنکه شاید اصول ابتدایی آن را بدانیم. کتاب فن و هنر عکاسی اگرچه اولین بار حدود 28 سال پیش منتشر شده است (در روزگاری که هنوز خبری از گوشیهای هوشمند یا دوربینهای دیجیتال به شکل امروزی نبوده) اما میتواند مخاطب عام و آماتور را با مقدمات عکاسی به زبان بسیار ساده آشنا کند؛ چنانچه پشت جلد کتاب میخوانیم:
«فن و هنر عکاسی رسالهای است در تشریح مبانی عکاسی برای علاقهمندان و آغازکنندگان راه. توجه اصلی نویسنده به عکاسی سیاه و سفید است، که خود با آن بزرگ شده، به آن خو کرده، و آن را عزیز و گرامی میدارد. حسن بزرگ کتاب، سادگی و مفهوم بودنِ مطالب آن است. آنچه نویسنده بر سبیل راهنمایی میگوید نکتههایی است که خود در عمل با آنها مواجه شده است و با برخورداری از پشتوانۀ تجربی «تجربه» به خوانندگان عرضه میکند.»
آنچه عکاس را عکاس خوبی میکند لزوما به سختافزار قوی و حرفهای برنمیگردد، بلکه این نگاه درست است که عکس خوب خلق میکند. و آنچه در این کتاب به تربیت نگاه عکاس میپردازد در ضمیمۀ این کتاب گرد آمده است؛ یعنی بخش بینش تصویری که شامل این مباحث میشود:
1-دید خلاقانه. 2-آموزش از نقاشی. 3-شکل در تصاویر. 4-فرمهای مجرد. 5-ارزشهای تیره و روشن. 6-استفاده از بافتها. 7-طرح مسطح. 8-فضای مصور. 9-القای حرکت. 10-عمودیها و افقیها. 11-چهارگوشها، سهگوشها و خطوط مایل. 12-ریتم خلاقانه
هادی شفائیه کیست؟
هادی شفائیه را پدر عکاسی نوین ایران میدانند. او متولد 1302 بود و در سال 1397 درگذشت. پدرش اولین داروساز آذربایجان بود. شاید نام خانوادگی آنها از همین شغل پدری سرچشمه گرفته باشد. پدر هادی علاوه بر داروسازی، نمایندگی کارخانه عکاسی لومییر فرانسه را نیز داشت. به همین دلیل او از کودکی با ادوات عکاسی و ظهور عکس آشنا بوده و گهگاهی با خرابکاری، تجربه میاندوخت. او در مقدمۀ کتاب فن و هنر عکاسی نوشته است:
«برادرم که ده سال از من بزرگتر بود و آن موقع در فرانسه به تحصیل داروسازی اشتغال داشت، سه سال پیشتر، با استفاده از حمام منزل به عنوان تاریکخانه، پایۀ این کار را گذاشته و مدتی هم به عکاسی پرداخته بود. در حقیقت، او بود که دریچهای به دنیای زیبا و پرافسون تصویر بر روی من گشود.»
هادی شفائیه که به دنبال شغل خانوادگی در رشتۀ داروسازی تحصیل کرد از سال 1349 در دانشکده هنرهای زیبا به تدریس عکاسی پرداخت و آن طور که خودش میگوید بالاخره در سال 1362 برنامه درسی رشته عکاسی به تصویب شورای فرهنگی انقلاب رسید و اولین دوره دانشجویان در رشته لیسانس در دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه تهران پذیرفته شدند. شاید به همین دلیل است که او را پدر عکاسی نوین ایران میدانند.
خواندن کتاب شفائیه، حکایت نوشیدن از سرچشمه را دارد. او که در وجوه مختلف عکاسی تجربی و آکادمیک، پرتره و منظره بیجان و .... را در حد اعلا تجربه کرده است، دانش و تجربهاش را به زبانی ساده و برای نوقدمان عکاسی در قالب کتاب فن و هنر عکاسی گردآوری کرده و جالب اینجاست که این اثر از هنر ویراستاری کریم امامی نیز بهره برده است.
او در بخش دیگری از مقدمه این کتاب نوشته است:
در این کتاب کوشش شده است که فقط معلومات اولیه، یا بهتر گفته باشیم «پایه و اصول عکاسی»، به اختصار و با زبانی بسیار ساده، بیان شود تا برای کسانی که میخواهند قدم در دنیای تصویر بگذارند بهراحتی و آسانی راهگشا باشد.
چاپ هفدهم کتاب فن و هنر عکاسی اثر هادی شفائیه در 428 صفحه با شمارگان 1500 نسخه منتشر شده و قیمت آن 60 هزار تومان است.
در ادامه چند نمونه از پرترههای معروفی را که هادی شفائیه به ثبت رسانده مشاهده میکنید.
برای تهیه این کتاب میتوانید روی اینجا کلیک کنید.
نویسنده: مصطفی فرهنگی