8 آبان 1401
0
قابوس‌نامه یکی از آثار بسیار ارجمند زبان فارسی است. به همان اندازه که وسعت معلومات نویسنده در رشته‌های گوناگون خواننده را به اعجاب می‌افکند، صداقت و صراحت گفتارش در دل اثر می‌گذارد و نیز ژرف‌بینی‌ها و نکته‌سنجی‌های خردمندانه وی و حکایات و روایات آموزنده‌ای که گاه به مناسبتی در بعضی ابواب می‌آورد همه خواندنی و آموختنی و به خاطرسپردنی است. فکر روشن، نکته‌های عبرت‌آموز، و نثر شیوا و ساده و روان نویسنده در خور توجه و ستودنی است. تنوع موضوع ابواب کتاب و فواید فراوانی که از مطالعه آن‌ها به خصوص از نظر تحقیق در اوضاع و احوال اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، دینی، علمی و ادبی آن عصر حاصل می‌شود، چنان بر اهمیت کتاب می‌افزاید که شایسته است با شادروان ملک‌الشعرای بهار همداستان شده آن را «مجموعه تمدن اسلامی پیش از مغول» بنامیم.
یوسفی، ادیب و نویسنده و مترجم و مصحح متون و استاد برجسته ادبیات فارسی بود. دکترای زبان و ادبیات فارسی را از تهران گرفت و همزمان دوره لیسانس حقوق قضایی و سیاسی دانشکده حقوق دانشگاه تهران را هم اخذ کرد.
در باب سوم کتاب با عنوان «در سپاس داشتن از خداوند نعمت بر توان و ناگزیر» می‌خوانیم: «بدان ای پسر که سپاس خداوند نعمت واجبست بر همه خلق بر اندازه فرمان، نه بر اندازه استحقاق، اگر همگی خویش شکر سازد هنوز حق شکر یک جزو از هزار جزو نتواند گفتن بر اندازه فرمان. اگر حق تعالی از نعمت اندک شکر خواهد بسیار بود، چنانک اندازه طاعت در دین اسلام پنج است: دو ازو خاص منعمان را و سه ازو عموم خلایق را، یکی ازو اقرار بزفان و تصدیق بدل و دیگر نماز پنجگانه و دیگر روزه سی روز. اما شهادات دلیل نفی است بر حقیقت و هر چه جز از حقیقت است و نماز صدق قول اقرار بندگی و روزه تصدیق قول اقرار دادن بخدای تعالی، چون گفتی که من بنده‌ام در بند بندگی باید بود، چون گفتی که او خداوندست زیر حکم خداوند باید بود و اگر خواهی که برابر طاعت دارد تو از طاعت مگریز و اگر بگریزی از بنده خویش طاعت چشم مدار که نیکی تو بر بنده تو بیش از آنست که نیکی خدای بر تو و بنده بی‌طاعت مدار که بنده بی‌طاعت خداوندی جوید و زود هلاک شود.»
این کتاب در سال 1345 نخست‌بار به همت انتشارات علمی و فرهنگی و تصحیح غلامحسین یوسفی منتشر شد و پس از 56 سال، انتشارات برای بار بیستم آن را در پاییز سال 1401، در شمارگان 500 و قیمت 2000000 ریال بازچاپ کرده است.
ورود / عضویت
