تهران!
احتمالا اولین چیزی که با شنیدن کلمه «تهران» به ذهن هر کسی متبادر میشود، مکانی است که مرکزیت ایران را بر دوش دارد. بیش از 200 سال است که تهران، پایتخت ایران است؛ مرکزی مهم با فعالیتهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... . اما اگر از این دستهبندیهای جغرافیایی و حکومتی بگذریم باید اذعان کنیم که پایتخت و زیست در پایتخت تأثیر مستقیم و عمیقی بر ادبیات هر کشوری دارد.
به گزارش روابط عمومی انتشارات علمی و فرهنگی کتاب صد سال نویسندگی در تهران نمایشی است از همین اهمیت. در این اثر که به کوشش میلاد حسینی و از سوی انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است شما با صد تکنگاری در بابِ صد نویسندۀ شهر تهران مواجه خواهید بود. حسینی در مقدمۀ این کتاب مینویسد:
«این گزارشها صد تکنگاری از صد نویسندۀ تهران است و همین عدد صد محدودیتها و دشواریهایی بر کار افزود و طبیعتاً نام چهرههایی در این فهرست غایب است. این کتاب دایرهالمعارف نویسندگان نیست، که اگر بود هم فرم مدخلها باید طور دیگر میبود و هم عددش بسیار بالاتر از صد میرفت. صرفاً گزارشی از احوالات و آثار و زمانۀ آدمهایی است که باعث تثبیت مرکزیت ادبی و زبانی شهر تهران شدهاند و ترتیبش بر اساس سال تولد و زمانۀ زیستن است و میتوان سیری تاریخی را در آن دنبال کرد.»
صد سال نویسندگی در تهران که جزو نخستین کتابهای عرضهشده انتشارات علمی و فرهنگی در سال 1400 است با نام محمدعلی فروغی آغاز میشود و پایانبخش آن نام نویسندۀ جوانی است که طرفداران خودش را دارد؛ سینا دادخواه.
تنوع نامها (که تنوع نگاه و سبک و سیاق نویسندگی را با خود همراه دارد) از نکات مهم این کتاب است. هم نام محمدعلی جمالزاده در این اثر دیده میشود هم شاهرخ مسکوب. هم رجبعلی اعتمادی در این کتاب سهمی دارد هم هوشنگ مرادی کرمانی. هم با کارنامۀ بهرام بیضایی سروکار داریم هم توران میرهادی. هم از امیرحسن چهلتن سخن گفته شده هم از مهدی یزدانی خرم.
این کتاب برای هر علاقهمندی به ادبیات و موضوع نوشتن، قطعا خواندنی و شیرین است؛ اما شاید کسانی که جدیتر به کار نویسندگی و زیست نویسندگان، دلبستگی دارند شاخصترین مخاطبان این کتاب باشند.
در ادامۀ این مطلب بخشی از کتاب صد سال نویسندگی در تهران را میخوانید که به ابراهیم گلستان اختصاص دارد:
«ابراهیم گلستان نمونهای عجیب در فرهنگ و هنر ایران است. او در هر حوزهای وارد شده به بالاترین درجاتش رسیده و امروزه با جدیت میتوان گفت او یکی از مهمترین و اثرگذارترین نویسندههای ادبیات ایران است که نثری منحصربهفرد و دقتی بالا در جزئیات روایی داشت. او ساکن محلۀ دروس بود. زمانی که به آنجا رفت، همۀ محله بیابان بود و دروس جایی بود دور از شهر. گلستان خودش خانهای در آنجا میسازد و پر و بالش میدهد. دامنۀ فعالیتهای او بسیار گسترده است و با وجود اینکه سالهاست اثری داستانی منتشر نکرده و فیلمی سینمایی نساخته، کماکان چهرهای مهم است که همیشه میشود دربارهاش حرف زد. گلستانِ روشنفکر، گلستان کارگردان، گلستان داستاننویس، گلستان ِ مترجم، گلستانِ روزنامهنگار و گلستانِ نفت و آبادان.... او در سال 1301 در شیراز به دنیا آمد و در کودکی همبازی سیمین دانشور بود و دههها بعد نامه به سیمین را نوشت....»
گفتنی است صد سال نویسندگی در تهران یکی از عنوانهای مجموعه کتب سده است. مجموعۀ کتب سده شامل این عناوین است: صد سال نقاشی در تهران، صد سال شاعری در تهران، صد سال نویسندگی در تهران، صد سال عکاسی مناظر شهری در تهران، صد سال کارتون و کاریکاتور در تهران و صد سال گرافیک در تهران.
انتشارات علمی و فرهنگی کتاب صد سال نویسندگی در تهران را در 245 صفحه (قطع خشتی) با شمارگان 500 نسخه منتشر کرده و قیمت آن 157 هزارتومان است.
نویسنده: مصطفی فرهنگی