نگاهی به کتاب «ژانر»

به گزارش روابط عمومی انتشارات علمی و فرهنگی به نقل از ضمیمۀ ادبی هنری روزنامه اطلاعات مورخ سه‌شنبه یکم تیرماه 1400 گونه یا ژانر، به معیارهای مختلفی که به دسته بندی انواع هنر می‌پردازند، اطلاق می‌شود. ژانر اصطلاحی ادبی است و برای توصیف محتوای رسانه‌ای به کار می‌رود که ویژگی‌های اصلی‌ مشابهی مانند فرم، محتوا، موضوع و مانند اینها را دربردارد. ژانر یک اصطلاح سودمند و دم دست است که می‌توان آن را برای تشخیص چیستی محتوا به کار برد و معمولا رسانه‌های مردم پسند در یکی از استانداردهای ژانری قرار می‌گیرد تا بتوانند مخاطبان علاقه‌مند و متناسب با محتوا را بیابند.
هر ژانر، به مجموعه‌ای از ویژگی‌های مشترکی اشاره دارد که دسته بندیِ اشکال گوناگونِ بیان هنری یا محصول فرهنگی را امکان پذیر می‌کند؛ مثلا ژانرِ رمان بر مجموعه‌ای از متون اشاره دارد که همگی با تعریف پایه آنچه یک رمان را می‌سازد، سازگارند (مثلا متونی که شخصیت‌های داستانی، ساختاری روایی و... دارند.) به همین ترتیب، در رسانه تلویزیون، «سوپ اپرا یا همان سریال‌های آبکی»، برنامه «مستند» یا «کمدی موقعیت» همگی به ژانر خاصی دلالت دارند.
ژانرها یا گونه‌های ادبی، به دو دسته روایی و غیر روایی تقسیم می‌شوند. رمان، حماسه، داستان کوتاه و چکامه همگی نمونه‌هایی از ژانرهای روایی‌اند. ممکن است ژانرها کاملا تخصصی باشند؛ مثلا «رمان تکوین شخصیت» قصه بالغ شدن و پخته شدن  شخصیت اصلی را بازگو می‌کند. 
این ژانری است که در ژانر بزرگ‌تر رمان جای می‌گیرد. گاهی ژانرها چنان ریز و تخصصی می‌شوند که پژوهشگران از اصطلاح «زیر ژانر» برای توصیف‌شان استفاده می‌کنند.

کتاب ژانر، اثر «جان فرو» که با ترجمه «لیلا میرصفیان» و از سوی انتشارات علمی فرهنگی منتشرشده در باره ژانرهای ادبی و غیرادبی است. ژانرهایی مثل دسته بندی و قصه گویی و پیکربخشی، شوخی کردن و شیون کردن، و معنادهی و بی معنی سازی که زندگی روزمره ما را شکل می‌دهند. همه این‌ها سبب می‌شوند بتوانیم با افراد دیگر و با جهان پیرامون در رابطه باشیم.
کتاب به همان اندازه که به برنامه‌های خنده‌دار تلویزیونی توجه می‌کند، به حماسه اروپایی یا پارسی نیز می‌پردازد و آگاهانه هر دو را به یک اندازه شایسته بررسی و واکاوی می‌داند. جهان سیاست، اخلاق، فسفه و علم را نه تنها حوزه‌های عمل و دانش، بلکه حوزه‌هایی می‌داند که با ژانر مختص خودشان شکل می‌گیرند. خلاصه این که مدعی نقش پررنگ ژانر در فهم زندگی بشری است.