«دفترچۀ ممنوع» ششمین چاپ را به خود دید

آلبا دِ سِسپِدس (Alba de Céspedes y Bertini) متولد مارس 1911 در رم ایتالیا و درگذشتۀ 14 نوامبر 1997 در پاریس فرانسه است. او روزنامه‌نگار و نویسنده ایتالیایی-کوبایی بود که آثاری همچون دفترچه‌ی ممنوع،  از طرف او، تازه عروس و درخت تلخ را خلق کرده است. بیشتر آثار آلبا دِ سِسپِدس را بهمن فرزانه ترجمه و چاپ کرده است.

بهمن فرزانه (1317–17 بهمن 1392) نویسنده و مترجم بیش از 50 کتاب به زبان فارسی بود. ترجمه‌های او بسیاری از نویسندگان مطرح جهان را به ایرانیان معرفی کرده ‌است. فرزانه به زبان‌های ایتالیایی، انگلیسی، اسپانیایی و فرانسوی مسلّط بود. او سال‌ها در ایتالیا (شهرهای فلورانس و رم) زندگی کرد.

رُمان دفترچه‌ی ممنوع نخست‌بار در ایران در سال 1345 چاپ و منتشر شده است؛ رُمانی که موجی شهرت نویسنده شد. دفترچه‌ی ممنوع داستان زندگی زنی به نام والریا است که پس از سال‌ها زندگی با همسرش «میشل» و دختر و پسرش «میرلا» و «ریکاردو» از زبان خودش و در قالب یادداشت‌های روزانه در یک دفترچه نقل شده است. دفترچه‌ای که والریا با نگرانی از اینکه روزی اعضای خانواده‌ از وجود آن مطلع شوند، آن را در اتاقش پنهان می‌کند و به دنبال فرصتی می‌گردد تا با آن خلوت کند و رازهای مگوی خود را در آن بنویسد.

چرا والریا از این دفترچه می‌ترسد و برایش ممنوع است؟ برای این زن نوشتن ممنوع است، روایت ممنوع است، خیال هم می‌رود که ممنوع شود. او با سکوت و رنج خاموشی خوگر شده است.والریا در برهه‌ای از زندگی به همراه خانواده‌اش جنگ جهانی دوم را تجربه کرده و اکنون ناچار است برای گذراندن زندگی، علاوه بر نگهداری از فرزندان و رسیدگی به امور خانه، سر کار هم برود. او در یک خانواده‌ی کاملاً سنتی بزرگ شده است و با این تصور و با انتظاراتی که از فرزندانش دارد و تحولاتی که جامعه پیدا کرده، گاهی با آنها دچار تضاد فکری شده و مسیر زندگی‌شان از هم جدا می‌شود. والریا با خود فکر می‌کند که هر یک از آنها مسائل شخصی و پنهانی زیادی دارند و بنابراین او هم تصمیم می‌گیرد هرآنچه می‌خواهد در این دفترچه بنویسد. دفترچه‌ای ممنوع که کسی سر از اسرارش در نیاورد. به این منظور او دفترچه را می‌خرد که خوشی‌هایش را به روی کاغذ بیاورد، اما دفترچه به‌مرور تبدیل می‌شود به اوراقی برای نوشتن درونیات، افکار منفی و تنش‌های زندگی شخصی. زندگی شخصی او در سه کلمه خلاصه می‌شود: کار، خستگی و تنگدستی!

رُمان دفترچۀ ممنوع پس از پنجاه و پنج سال از چاپ نخست و با ترجمۀ مرحوم بهمن فرزانه، به تازگی در زمستان 1400 برای ششمین بار در سری کتاب‌های جیبی انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است. چاپ ششم دفترچۀ ممنوع در شمارگان 1000 نسخه و با قیمت 49 هزار تومان راهی کتابخانۀ علاقه‌مندان رُمان و ادبیات شده است.